6331 Sayılı İSG Kanunu

BİRİNCİ BÖLÜM
Amaç, Kapsam ve Tanımlar
Amaç
MADDE 1
(1) Bu Kanunun amacı; işyerlerinde iş sağlığı ve güvenliğinin sağ-
lanması ve mevcut sağlık ve güvenlik şartlarının iyileştirilmesi
için işveren ve çalışanların görev, yetki, sorumluluk, hak ve yü-
kümlülüklerini düzenlemektir.
Kapsam ve istisnalar
MADDE 2
(1) Bu Kanun; kamu ve özel sektöre ait bütün işlere ve işyerlerine,
bu işyerlerinin işverenleri ile işveren vekillerine, çırak ve stajyerler de dâhil olmak üzere tüm çalışanlarına faaliyet konuları-
na bakılmaksızın uygulanır.
(2) Ancak aşağıda belirtilen faaliyetler ve kişiler hakkında bu Kanun hükümleri uygulanmaz:
a) Fabrika, bakım merkezi, dikimevi ve benzeri işyerlerindekiler hariç Türk Silahlı Kuvvetleri, genel kolluk kuvvetleri ve
Milli İstihbarat Teşkilatı Müsteşarlığının faaliyetleri.
b) Afet ve acil durum birimlerinin müdahale faaliyetleri.
c) Ev hizmetleri.
ç) Çalışan istihdam etmeksizin kendi nam ve hesabına mal ve
hizmet üretimi yapanlar.
d) Hükümlü ve tutuklulara yönelik infaz hizmetleri sırasında,
iyileştirme kapsamında yapılan işyurdu, eğitim, güvenlik
ve meslek edindirme faaliyetleri.
6331 SAYILI İŞ SAĞLIĞI VE GÜVENLİĞİ KANUNU
ÇALIŞMA VE SOSYAL GÜVENLİK BAKANLIĞI 39Tanımlar
MADDE 3
(1) Bu Kanunun uygulanmasında;
a) Bakanlık: Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığını,
b) Çalışan: Kendi özel kanunlarındaki statülerine bakılmaksı-
zın kamu veya özel işyerlerinde istihdam edilen gerçek ki-
şiyi,
c) Çalışan temsilcisi: İş sağlığı ve güvenliği ile ilgili çalışmalara
katılma, çalışmaları izleme, tedbir alınmasını isteme, tekliflerde bulunma ve benzeri konularda çalışanları temsil etmeye yetkili çalışanı,
ç) Destek elemanı: Asli görevinin yanında iş sağlığı ve güvenliği ile ilgili önleme, koruma, tahliye, yangınla mücadele, ilk
yardım ve benzeri konularda özel olarak görevlendirilmiş
uygun donanım ve yeterli eğitime sahip kişiyi,
d) Eğitim kurumu: İş güvenliği uzmanı, işyeri hekimi ve diğer
sağlık personelinin eğitimlerini vermek üzere Bakanlıkça
yetkilendirilen kamu kurum ve kuruluşlarını, üniversiteleri
ve Türk Ticaret Kanununa göre faaliyet gösteren şirketler
tarafından kurulan müesseseleri,
e) Genç çalışan: Onbeş yaşını bitirmiş ancak onsekiz yaşını
doldurmamış çalışanı,
f) İş güvenliği uzmanı: İş sağlığı ve güvenliği alanında görev
yapmak üzere Bakanlıkça yetkilendirilmiş, iş güvenliği uzmanlığı belgesine sahip mühendis, mimar veya teknik elemanı,
g) İş kazası: İşyerinde veya işin yürütümü nedeniyle meydana
gelen, ölüme sebebiyet veren veya vücut bütünlüğünü ruhen ya da bedenen özre uğratan olayı,
ğ) İşveren: Çalışan istihdam eden gerçek veya tüzel kişi yahut
tüzel kişiliği olmayan kurum ve kuruluşları,
40h) İşyeri: Mal veya hizmet üretmek amacıyla maddi olan ve
olmayan unsurlar ile çalışanın birlikte örgütlendiği, işverenin işyerinde ürettiği mal veya hizmet ile nitelik yönünden bağlılığı bulunan ve aynı yönetim altında örgütlenen
işyerine bağlı yerler ile dinlenme, çocuk emzirme, yemek,
uyku, yıkanma, muayene ve bakım, beden ve mesleki eğitim yerleri ve avlu gibi diğer eklentiler ve araçları da içeren
organizasyonu,
ı) İşyeri hekimi: İş sağlığı ve güvenliği alanında görev yapmak
üzere Bakanlıkça yetkilendirilmiş, işyeri hekimliği belgesine sahip hekimi,
i) İşyeri sağlık ve güvenlik birimi: İşyerinde iş sağlığı ve gü-
venliği hizmetlerini yürütmek üzere kurulan, gerekli donanım ve personele sahip olan birimi,
j) Konsey: Ulusal İş Sağlığı ve Güvenliği Konseyini,
k) Kurul: İş sağlığı ve güvenliği kurulunu,
l) Meslek hastalığı: Mesleki risklere maruziyet sonucu ortaya
çıkan hastalığı,
m) Ortak sağlık ve güvenlik birimi: Kamu kurum ve kuruluşları,
organize sanayi bölgeleri ile Türk Ticaret Kanununa göre
faaliyet gösteren şirketler tarafından, işyerlerine iş sağlığı
ve güvenliği hizmetlerini sunmak üzere kurulan gerekli donanım ve personele sahip olan ve Bakanlıkça yetkilendirilen birimi,
n) Önleme: İşyerinde yürütülen işlerin bütün safhalarında iş
sağlığı ve güvenliği ile ilgili riskleri ortadan kaldırmak veya
azaltmak için planlanan ve alınan tedbirlerin tümünü,
o) Risk: Tehlikeden kaynaklanacak kayıp, yaralanma ya da
başka zararlı sonuç meydana gelme ihtimalini,
ö) Risk değerlendirmesi: İşyerinde var olan ya da dışarıdan
gelebilecek tehlikelerin belirlenmesi, bu tehlikelerin riske
6331 SAYILI İŞ SAĞLIĞI VE GÜVENLİĞİ KANUNU
ÇALIŞMA VE SOSYAL GÜVENLİK BAKANLIĞI 41dönüşmesine yol açan faktörler ile tehlikelerden kaynaklanan risklerin analiz edilerek derecelendirilmesi ve kontrol
tedbirlerinin kararlaştırılması amacıyla yapılması gerekli
çalışmaları,
p) Tehlike: İşyerinde var olan ya da dışarıdan gelebilecek, çalışanı veya işyerini etkileyebilecek zarar veya hasar verme
potansiyelini,
r) Tehlike sınıfı: İş sağlığı ve güvenliği açısından, yapılan işin
özelliği, işin her safhasında kullanılan veya ortaya çıkan
maddeler, iş ekipmanı, üretim yöntem ve şekilleri, çalışma
ortam ve şartları ile ilgili diğer hususlar dikkate alınarak iş-
yeri için belirlenen tehlike grubunu,
s) Teknik eleman: Teknik öğretmen, fizikçi ve kimyager unvanına sahip olanlar ile üniversitelerin iş sağlığı ve güvenliği
programı mezunlarını,
ş) İşyeri hemşiresi: 25/2/1954 tarihli ve 6283 sayılı Hemşirelik
Kanununa göre hemşirelik mesleğini icra etmeye yetkili,
iş sağlığı ve güvenliği alanında görev yapmak üzere Bakanlıkça yetkilendirilmiş işyeri hemşireliği belgesine sahip
hemşire/sağlık memurunu,
ifade eder.
(2) İşveren adına hareket eden, işin ve işyerinin yönetiminde gö-
rev alan işveren vekilleri, bu Kanunun uygulanması bakımından işveren sayılır.
42İKİNCİ BÖLÜM
İşveren ile Çalışanların Görev, Yetki ve Yükümlülükleri
İşverenin genel yükümlülüğü
MADDE 4
(1) İşveren, çalışanların işle ilgili sağlık ve güvenliğini sağlamakla
yükümlü olup bu çerçevede;
a) Mesleki risklerin önlenmesi, eğitim ve bilgi verilmesi dâhil
her türlü tedbirin alınması, organizasyonun yapılması, gerekli araç ve gereçlerin sağlanması, sağlık ve güvenlik tedbirlerinin değişen şartlara uygun hale getirilmesi ve mevcut durumun iyileştirilmesi için çalışmalar yapar.
b) İşyerinde alınan iş sağlığı ve güvenliği tedbirlerine uyulup
uyulmadığını izler, denetler ve uygunsuzlukların giderilmesini sağlar.
c) Risk değerlendirmesi yapar veya yaptırır.
ç) Çalışana görev verirken, çalışanın sağlık ve güvenlik yö-
nünden işe uygunluğunu göz önüne alır.
d) Yeterli bilgi ve talimat verilenler dışındaki çalışanların hayati ve özel tehlike bulunan yerlere girmemesi için gerekli
tedbirleri alır.
(2) İşyeri dışındaki uzman kişi ve kuruluşlardan hizmet alınması,
işverenin sorumluluklarını ortadan kaldırmaz.
(3) Çalışanların iş sağlığı ve güvenliği alanındaki yükümlülükleri,
işverenin sorumluluklarını etkilemez.
(4) İşveren, iş sağlığı ve güvenliği tedbirlerinin maliyetini çalışanlara yansıtamaz.
6331 SAYILI İŞ SAĞLIĞI VE GÜVENLİĞİ KANUNU
ÇALIŞMA VE SOSYAL GÜVENLİK BAKANLIĞI 43Risklerden korunma ilkeleri
MADDE 5
(1) İşverenin yükümlülüklerinin yerine getirilmesinde aşağıdaki
ilkeler göz önünde bulundurulur:
a) Risklerden kaçınmak.
b) Kaçınılması mümkün olmayan riskleri analiz etmek.
c) Risklerle kaynağında mücadele etmek.
ç) İşin kişilere uygun hale getirilmesi için işyerlerinin tasarımı
ile iş ekipmanı, çalışma şekli ve üretim metotlarının seçiminde özen göstermek, özellikle tekdüze çalışma ve üretim temposunun sağlık ve güvenliğe olumsuz etkilerini
önlemek, önlenemiyor ise en aza indirmek.
d) Teknik gelişmelere uyum sağlamak.
e) Tehlikeli olanı, tehlikesiz veya daha az tehlikeli olanla de-
ğiştirmek.
f) Teknoloji, iş organizasyonu, çalışma şartları, sosyal ilişkiler
ve çalışma ortamı ile ilgili faktörlerin etkilerini kapsayan tutarlı ve genel bir önleme politikası geliştirmek.
g) Toplu korunma tedbirlerine, kişisel korunma tedbirlerine
göre öncelik vermek.
ğ) Çalışanlara uygun talimatlar vermek.
İş sağlığı ve güvenliği hizmetleri
MADDE 6
(1) Mesleki risklerin önlenmesi ve bu risklerden korunulmasına
yönelik çalışmaları da kapsayacak, iş sağlığı ve güvenliği hizmetlerinin sunulması için işveren;
a) Çalışanları arasından iş güvenliği uzmanı, işyeri hekimi ve
diğer sağlık personeli görevlendirir. Çalışanları arasında
belirlenen niteliklere sahip personel bulunmaması hâlinde, bu hizmetin tamamını veya bir kısmını ortak sağlık ve
44güvenlik birimlerinden hizmet alarak yerine getirebilir. Ancak belirlenen niteliklere ve gerekli belgeye sahip olması
hâlinde, tehlike sınıfı ve çalışan sayısı dikkate alınarak, bu
hizmetin yerine getirilmesini kendisi üstlenebilir.
b) Görevlendirdikleri kişi veya hizmet aldığı kurum ve kuruluşların görevlerini yerine getirmeleri amacıyla araç, gereç,
mekân ve zaman gibi gerekli bütün ihtiyaçlarını karşılar.
c) İşyerinde sağlık ve güvenlik hizmetlerini yürütenler arasında iş birliği ve koordinasyonu sağlar.
ç) Görevlendirdikleri kişi veya hizmet aldığı kurum ve kuruluşlar tarafından iş sağlığı ve güvenliği ile ilgili mevzuata
uygun olan ve yazılı olarak bildirilen tedbirleri yerine getirir.
d) Çalışanların sağlık ve güvenliğini etkilediği bilinen veya etkilemesi muhtemel konular hakkında; görevlendirdikleri
kişi veya hizmet aldığı kurum ve kuruluşları, başka işyerlerinden çalışmak üzere kendi işyerine gelen çalışanları ve
bunların işverenlerini bilgilendirir.
(2) 4/1/2002 tarihli ve 4734 sayılı Kamu İhale Kanunu kapsamındaki kamu kurum ve kuruluşları; iş sağlığı ve güvenliği hizmetlerini, Sağlık Bakanlığına ait döner sermayeli kuruluşlardan doğrudan alabileceği gibi 4734 sayılı Kanun hükümleri çerçevesinde
de alabilir.
(3) Tam süreli işyeri hekimi görevlendirilen işyerlerinde, diğer sağ-
lık personeli görevlendirilmesi zorunlu değildir.
6331 SAYILI İŞ SAĞLIĞI VE GÜVENLİĞİ KANUNU
ÇALIŞMA VE SOSYAL GÜVENLİK BAKANLIĞI 45İş sağlığı ve güvenliği hizmetlerinin desteklenmesi
MADDE 7
(1) İş sağlığı ve güvenliği hizmetlerinin yerine getirilmesi için, Bakanlıkça aşağıdaki şartlarla destek sağlanabilir:
a) Kamu kurum ve kuruluşları hariç ondan az çalışanı bulunanlardan, çok tehlikeli ve tehlikeli sınıfta yer alan işyerleri
faydalanabilir. Ancak, Bakanlar Kurulu, ondan az çalışanı
bulunanlardan az tehlikeli sınıfta yer alan işyerlerinin de
faydalanmasına karar verebilir.
b) Giderler, iş kazası ve meslek hastalığı bakımından kısa vadeli sigorta kolları için toplanan primlerden kaynak aktarılmak suretiyle, Sosyal Güvenlik Kurumu tarafından finanse
edilir.
c) Uygulamada, Sosyal Güvenlik Kurumu kayıtları esas alınır.
ç) Bu Kanun ve diğer mevzuat gereğince yapılan kontrol ve
denetimlerde; istihdam ettiği kişilerin sigortalılık bildiriminde bulunmadığı tespit edilen işverenlerden, tespit tarihine kadar yapılan ödemeler yasal faizi ile birlikte Sosyal
Güvenlik Kurumunca tahsil edilir ve bu durumdaki işverenler, sağlanan destekten üç yıl süreyle faydalanamaz.
d) Uygulamaya ilişkin olarak ortaya çıkabilecek tereddütleri gidermeye, uygulamayı yönlendirmeye ve doğabilecek
sorunları çözmeye Bakanlık yetkilidir.
(2) Aşağıdaki konular ile bunlara ilişkin usul ve esaslar, Maliye Bakanlığının uygun görüşü alınarak Bakanlıkça çıkarılan yönetmelikle belirlenir:
a) İş sağlığı ve güvenliği hizmetlerinin yerine getirilmesi için
sağlanacak desteğin uygulanması.
b) Destek sağlanacak ondan az çalışanı bulunan işyerlerinin
özellikleri göz önünde bulundurularak; Sosyal Güvenlik
46Kurumu tarafından ödenecek iş sağlığı ve güvenliği hizmet
bedellerinin tespiti, destek olunacak kısmı ve ödenme şekli.
c) Destekten faydalanabilecek işyerlerinin taşıması gereken
şartlar.
ç) İş sağlığı ve güvenliği hizmeti verecek kuruluşların özellikleri.
(3) Etkinlik ve sürekliliğin sağlanması amacıyla; Bakanlık tarafından Sağlık Bakanlığı, Bilim, Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı ve
ilgili meslek kuruluşlarıyla iş birliği yapılabilir.
İşyeri hekimleri ve iş güvenliği uzmanları
MADDE 8
(1) İşyeri hekimi ve iş güvenliği uzmanlarının hak ve yetkileri, gö-
revlerini yerine getirmeleri nedeniyle kısıtlanamaz. Bu kişiler,
görevlerini mesleğin gerektirdiği etik ilkeler ve mesleki bağımsızlık içerisinde yürütür.
(2) İşyeri hekimi ve iş güvenliği uzmanları; görevlendirildikleri
işyerlerinde iş sağlığı ve güvenliğiyle ilgili alınması gereken
tedbirleri işverene yazılı olarak bildirir; bildirilen hususlardan
hayati tehlike arz edenlerin işveren tarafından yerine getirilmemesi hâlinde, bu hususu Bakanlığın yetkili birimine bildirir.
(3) Hizmet sunan kuruluşlar ile işyeri hekimi ve iş güvenliği uzmanları, iş sağlığı ve güvenliği hizmetlerinin yürütülmesindeki
ihmallerinden dolayı, hizmet sundukları işverene karşı sorumludur.
6331 SAYILI İŞ SAĞLIĞI VE GÜVENLİĞİ KANUNU
ÇALIŞMA VE SOSYAL GÜVENLİK BAKANLIĞI 47(4) Çalışanın ölümü veya maluliyetiyle sonuçlanacak şekilde vücut
bütünlüğünün bozulmasına neden olan iş kazası veya meslek
hastalığının meydana gelmesinde ihmali tespit edilen işyeri
hekimi veya iş güvenliği uzmanının yetki belgesi askıya alınır.
(5) İş güvenliği uzmanlarının görev alabilmeleri için; çok tehlikeli
sınıfta yer alan işyerlerinde (A) sınıfı, tehlikeli sınıfta yer alan
işyerlerinde en az (B) sınıfı, az tehlikeli sınıfta yer alan işyerlerinde ise en az (C) sınıfı iş güvenliği uzmanlığı belgesine sahip
olmaları şartı aranır. Bakanlık, iş güvenliği uzmanlarının ve işyeri hekimlerinin görevlendirilmesi konusunda sektörel alanda
özel düzenleme yapabilir.
(6) Belirlenen çalışma süresi nedeniyle işyeri hekimi ve iş güvenli-
ği uzmanının tam süreli görevlendirilmesi gereken durumlarda; işveren, işyeri sağlık ve güvenlik birimi kurar. Bu durumda,
çalışanların tabi olduğu kanun hükümleri saklı kalmak kaydıyla, 22/5/2003 tarihli ve 4857 sayılı İş Kanununa göre belirlenen
haftalık çalışma süresi dikkate alınır.
(7) Kamu kurum ve kuruluşlarında ilgili mevzuata göre çalıştırı-
lan işyeri hekimi veya iş güvenliği uzmanı olma niteliğini haiz
personel, gerekli belgeye sahip olmaları şartıyla asli görevlerinin yanında, belirlenen çalışma süresine riayet ederek çalış-
makta oldukları kurumda veya ilgili personelin muvafakati ve
üst yöneticinin onayı ile diğer kamu kurum ve kuruluşlarında
görevlendirilebilir. Bu şekilde görevlendirilecek personele, gö-
rev yaptığı her saat için (200) gösterge rakamının memur aylık
katsayısı ile çarpımı tutarında ilave ödeme, hizmet alan kurum
tarafından yapılır. Bu ödemeden damga vergisi hariç herhangi bir kesinti yapılmaz. Bu durumdaki görevlendirmeye ilişkin
48ilave ödemelerde, günlük mesai saatlerine bağlı kalmak kaydıyla, aylık toplam seksen saatten fazla olan görevlendirmeler
dikkate alınmaz.
(8) Kamu sağlık hizmetlerinde tam süreli çalışmaya ilişkin mevzuat hükümleri saklı kalmak kaydıyla, işyeri hekimlerinin ve diğer
sağlık personelinin işyeri sağlık ve güvenlik birimi ile ortak sağ-
lık ve güvenlik birimlerinde görevlendirilmelerinde ve hizmet
verilen işyerlerinde çalışanlarla sınırlı olmak üzere görevlerini
yerine getirmelerinde, diğer kanunların kısıtlayıcı hükümleri
uygulanmaz.
Tehlike sınıfının belirlenmesi
MADDE 9
(1) İşyeri tehlike sınıfları; 31/5/2006 tarihli ve 5510 sayılı Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanununun 83 üncü maddesine göre belirlenen kısa vadeli sigorta kolları prim tarifesi
de dikkate alınarak, İş Sağlığı ve Güvenliği Genel Müdürünün
Başkanlığında ilgili taraflarca oluşturulan komisyonun görüşleri doğrultusunda, Bakanlıkça çıkarılacak tebliğ ile tespit edilir.
(2) İşyeri tehlike sınıflarının tespitinde, o işyerinde yapılan asıl iş
dikkate alınır.
Risk değerlendirmesi, kontrol, ölçüm ve araştırma
MADDE 10
(1) İşveren, iş sağlığı ve güvenliği yönünden risk değerlendirmesi
yapmak veya yaptırmakla yükümlüdür. Risk değerlendirmesi
yapılırken aşağıdaki hususlar dikkate alınır:
a) Belirli risklerden etkilenecek çalışanların durumu.
6331 SAYILI İŞ SAĞLIĞI VE GÜVENLİĞİ KANUNU
ÇALIŞMA VE SOSYAL GÜVENLİK BAKANLIĞI 49b) Kullanılacak iş ekipmanı ile kimyasal madde ve müstahzarların seçimi.
c) İşyerinin tertip ve düzeni.
ç) Genç, yaşlı, engelli, gebe veya emziren çalışanlar gibi özel
politika gerektiren gruplar ile kadın çalışanların durumu.
(2) İşveren, yapılacak risk değerlendirmesi sonucu alınacak iş sağ-
lığı ve güvenliği tedbirleri ile kullanılması gereken koruyucu
donanım veya ekipmanı belirler.
(3) İşyerinde uygulanacak iş sağlığı ve güvenliği tedbirleri, çalışma
şekilleri ve üretim yöntemleri; çalışanların sağlık ve güvenlik
yönünden korunma düzeyini yükseltecek ve işyerinin idari yapılanmasının her kademesinde uygulanabilir nitelikte olmalı-
dır.
(4) İşveren, iş sağlığı ve güvenliği yönünden çalışma ortamına ve
çalışanların bu ortamda maruz kaldığı risklerin belirlenmesine
yönelik gerekli kontrol, ölçüm, inceleme ve araştırmaların yapılmasını sağlar.
Acil durum planları, yangınla mücadele ve ilk yardım
MADDE 11
(1) İşveren;
a) Çalışma ortamı, kullanılan maddeler, iş ekipmanı ile çevre
şartlarını dikkate alarak meydana gelebilecek acil durumları önceden değerlendirerek, çalışanları ve çalışma çevresini
etkilemesi mümkün ve muhtemel acil durumları belirler ve
bunların olumsuz etkilerini önleyici ve sınırlandırıcı tedbirleri alır.
50b) Acil durumların olumsuz etkilerinden korunmak üzere gerekli ölçüm ve değerlendirmeleri yapar, acil durum planlarını hazırlar.
c) Acil durumlarla mücadele için işyerinin büyüklüğü ve ta-
şıdığı özel tehlikeler, yapılan işin niteliği, çalışan sayısı ile
işyerinde bulunan diğer kişileri dikkate alarak; önleme,
koruma, tahliye, yangınla mücadele, ilk yardım ve benzeri
konularda uygun donanıma sahip ve bu konularda eğitimli yeterli sayıda kişiyi görevlendirir, araç ve gereçleri sağlayarak eğitim ve tatbikatları yaptırır ve ekiplerin her zaman
hazır bulunmalarını sağlar.
ç) Özellikle ilk yardım, acil tıbbi müdahale, kurtarma ve yangınla mücadele konularında, işyeri dışındaki kuruluşlarla
irtibatı sağlayacak gerekli düzenlemeleri yapar.
Tahliye
MADDE 12
(1) Ciddi, yakın ve önlenemeyen tehlikenin meydana gelmesi durumunda işveren;
a) Çalışanların işi bırakarak derhal çalışma yerlerinden ayrılıp
güvenli bir yere gidebilmeleri için, önceden gerekli düzenlemeleri yapar ve çalışanlara gerekli talimatları verir.
b) Durumun devam etmesi hâlinde, zorunluluk olmadıkça,
gerekli donanıma sahip ve özel olarak görevlendirilenler
dışındaki çalışanlardan işlerine devam etmelerini isteyemez.
(2) İşveren, çalışanların kendileri veya diğer kişilerin güvenliği için
ciddi ve yakın bir tehlike ile karşılaştıkları ve amirine hemen
haber veremedikleri durumlarda; istenmeyen sonuçların önlenmesi için, bilgileri ve mevcut teknik donanımları çerçevesin-
6331 SAYILI İŞ SAĞLIĞI VE GÜVENLİĞİ KANUNU
ÇALIŞMA VE SOSYAL GÜVENLİK BAKANLIĞI 51de müdahale edebilmelerine imkân sağlar. Böyle bir durumda
çalışanlar, ihmal veya dikkatsiz davranışları olmadıkça yaptıkları müdahaleden dolayı sorumlu tutulamaz.
Çalışmaktan kaçınma hakkı
MADDE 13
(1) Ciddi ve yakın tehlike ile karşı karşıya kalan çalışanlar kurula,
kurulun bulunmadığı işyerlerinde ise işverene başvurarak durumun tespit edilmesini ve gerekli tedbirlerin alınmasına karar
verilmesini talep edebilir. Kurul acilen toplanarak, işveren ise
derhâl kararını verir ve durumu tutanakla tespit eder. Karar, çalışana ve çalışan temsilcisine yazılı olarak bildirilir.
(2) Kurul veya işverenin çalışanın talebi yönünde karar vermesi
hâlinde çalışan, gerekli tedbirler alınıncaya kadar çalışmaktan
kaçınabilir. Çalışanların çalışmaktan kaçındığı dönemdeki ücreti ile kanunlardan ve iş sözleşmesinden doğan diğer hakları
saklıdır.
(3) Çalışanlar ciddi ve yakın tehlikenin önlenemez olduğu durumlarda birinci fıkradaki usule uymak zorunda olmaksızın işyerini
veya tehlikeli bölgeyi terk ederek belirlenen güvenli yere gider.
Çalışanların bu hareketlerinden dolayı hakları kısıtlanamaz.
(4) İş sözleşmesiyle çalışanlar, talep etmelerine rağmen gerekli
tedbirlerin alınmadığı durumlarda, tabi oldukları kanun hü-
kümlerine göre iş sözleşmelerini feshedebilir. Toplu sözleşme
veya toplu iş sözleşmesi ile çalışan kamu personeli, bu maddeye göre çalışmadığı dönemde fiilen çalışmış sayılır.
52(5) Bu Kanunun 25 inci maddesine göre işyerinde işin durdurulması hâlinde, bu madde hükümleri uygulanmaz.
İş kazası ve meslek hastalıklarının kayıt ve bildirimi
MADDE 14
(1) İşveren;
a) Bütün iş kazalarının ve meslek hastalıklarının kaydını tutar,
gerekli incelemeleri yaparak bunlar ile ilgili raporları dü-
zenler.
b) İşyerinde meydana gelen ancak yaralanma veya ölüme neden olmadığı halde işyeri ya da iş ekipmanının zarara uğ-
ramasına yol açan veya çalışan, işyeri ya da iş ekipmanını
zarara uğratma potansiyeli olan olayları inceleyerek bunlar
ile ilgili raporları düzenler.
(2) İşveren, aşağıdaki hallerde belirtilen sürede Sosyal Güvenlik
Kurumuna bildirimde bulunur:
a) İş kazalarını kazadan sonraki üç iş günü içinde.
b) Sağlık hizmeti sunucuları veya işyeri hekimi tarafından
kendisine bildirilen meslek hastalıklarını, öğrendiği tarihten itibaren üç iş günü içinde.
(3) İşyeri hekimi veya sağlık hizmeti sunucuları; meslek hastalığı
ön tanısı koydukları vakaları, Sosyal Güvenlik Kurumu tarafından yetkilendirilen sağlık hizmeti sunucularına sevk eder.
(4) Sağlık hizmeti sunucuları kendilerine intikal eden iş kazalarını,
yetkilendirilen sağlık hizmeti sunucuları ise meslek hastalığı
tanısı koydukları vakaları en geç on gün içinde Sosyal Güvenlik
Kurumu’na bildirir.
6331 SAYILI İŞ SAĞLIĞI VE GÜVENLİĞİ KANUNU
ÇALIŞMA VE SOSYAL GÜVENLİK BAKANLIĞI 53(5) Bu maddenin uygulanmasına ilişkin usul ve esaslar, Sağlık Bakanlığının uygun görüşü alınarak Bakanlıkça belirlenir.
Sağlık gözetimi
MADDE 15
(1) İşveren;
a) Çalışanların işyerinde maruz kalacakları sağlık ve güvenlik
risklerini dikkate alarak sağlık gözetimine tabi tutulmaları-
nı sağlar.
b) Aşağıdaki hallerde çalışanların sağlık muayenelerinin yapılmasını sağlamak zorundadır:
1) İşe girişlerinde.
2) İş değişikliğinde.
3) İş kazası, meslek hastalığı veya sağlık nedeniyle tekrarlanan işten uzaklaşmalarından sonra işe dönüşlerinde
talep etmeleri hâlinde.
4) İşin devamı süresince, çalışanın ve işin niteliği ile işyerinin tehlike sınıfına göre Bakanlıkça belirlenen düzenli
aralıklarla.
(2) Tehlikeli ve çok tehlikeli sınıfta yer alan işyerlerinde çalışacaklar, yapacakları işe uygun olduklarını belirten sağlık raporu olmadan işe başlatılamaz.
(3) Bu Kanun kapsamında alınması gereken sağlık raporları, işyeri
sağlık ve güvenlik biriminde veya hizmet alınan ortak sağlık
ve güvenlik biriminde görevli olan işyeri hekiminden alınır. Raporlara itirazlar Sağlık Bakanlığı tarafından belirlenen hakem
hastanelere yapılır, verilen kararlar kesindir.
54(4) Sağlık gözetiminden doğan maliyet ve bu gözetimden kaynaklı her türlü ek maliyet işverence karşılanır, çalışana yansı-
tılamaz.
(5) Sağlık muayenesi yaptırılan çalışanın özel hayatı ve itibarının
korunması açısından sağlık bilgileri gizli tutulur.
Çalışanların bilgilendirilmesi
MADDE 16
(1) İşyerinde iş sağlığı ve güvenliğinin sağlanması ve sürdürülebilmesi amacıyla işveren, çalışanları ve çalışan temsilcilerini işyerinin özelliklerini de dikkate alarak aşağıdaki konularda bilgilendirir:
a) İşyerinde karşılaşılabilecek sağlık ve güvenlik riskleri, koruyucu ve önleyici tedbirler.
b) Kendileri ile ilgili yasal hak ve sorumluluklar.
c) İlk yardım, olağan dışı durumlar, afetler ve yangınla mücadele ve tahliye işleri konusunda görevlendirilen kişiler.
(2) İşveren;
a) 12 nci maddede belirtilen ciddi ve yakın tehlikeye maruz
kalan veya kalma riski olan bütün çalışanları, tehlikeler ile
bunlardan doğan risklere karşı alınmış ve alınacak tedbirler
hakkında derhal bilgilendirir.
b) Başka işyerlerinden çalışmak üzere kendi işyerine gelen
çalışanların birinci fıkrada belirtilen bilgileri almalarını sağ-
lamak üzere, söz konusu çalışanların işverenlerine gerekli
bilgileri verir.
6331 SAYILI İŞ SAĞLIĞI VE GÜVENLİĞİ KANUNU
ÇALIŞMA VE SOSYAL GÜVENLİK BAKANLIĞI 55c) Risk değerlendirmesi, iş sağlığı ve güvenliği ile ilgili koruyucu ve önleyici tedbirler, ölçüm, analiz, teknik kontrol,
kayıtlar, raporlar ve teftişten elde edilen bilgilere, destek
elemanları ile çalışan temsilcilerinin ulaşmasını sağlar.
Çalışanların eğitimi
MADDE 17
(1) İşveren, çalışanların iş sağlığı ve güvenliği eğitimlerini almasını
sağlar. Bu eğitim özellikle; işe başlamadan önce, çalışma yeri
veya iş değişikliğinde, iş ekipmanının değişmesi hâlinde veya
yeni teknoloji uygulanması hâlinde verilir. Eğitimler, değişen
ve ortaya çıkan yeni risklere uygun olarak yenilenir, gerektiğinde ve düzenli aralıklarla tekrarlanır.
(2) Çalışan temsilcileri özel olarak eğitilir.
(3) Mesleki eğitim alma zorunluluğu bulunan tehlikeli ve çok tehlikeli sınıfta yer alan işlerde, yapacağı işle ilgili mesleki eğitim
aldığını belgeleyemeyenler çalıştırılamaz.
(4) İş kazası geçiren veya meslek hastalığına yakalanan çalışana
işe başlamadan önce, söz konusu kazanın veya meslek hastalı-
ğının sebepleri, korunma yolları ve güvenli çalışma yöntemleri
ile ilgili ilave eğitim verilir. Ayrıca, herhangi bir sebeple altı aydan fazla süreyle işten uzak kalanlara, tekrar işe başlatılmadan
önce bilgi yenileme eğitimi verilir.
(5) Tehlikeli ve çok tehlikeli sınıfta yer alan işyerlerinde; yapılacak
işlerde karşılaşılacak sağlık ve güvenlik riskleri ile ilgili yeterli
bilgi ve talimatları içeren eğitimin alındığına dair belge olmak-
56sızın, başka işyerlerinden çalışmak üzere gelen çalışanlar işe
başlatılamaz.
(6) Geçici iş ilişkisi kurulan işveren, iş sağlığı ve güvenliği risklerine
karşı çalışana gerekli eğitimin verilmesini sağlar.
(7) Bu madde kapsamında verilecek eğitimin maliyeti çalışanlara
yansıtılamaz. Eğitimlerde geçen süre çalışma süresinden sayı-
lır. Eğitim sürelerinin haftalık çalışma süresinin üzerinde olması
hâlinde, bu süreler fazla sürelerle çalışma veya fazla çalışma
olarak değerlendirilir.
Çalışanların görüşlerinin alınması ve katılımlarının sağlanması
MADDE 18
(1) İşveren, görüş alma ve katılımın sağlanması konusunda, çalı-
şanlara veya iki ve daha fazla çalışan temsilcisinin bulunduğu
işyerlerinde varsa işyeri yetkili sendika temsilcilerine yoksa çalışan temsilcilerine aşağıdaki imkânları sağlar:
a) İş sağlığı ve güvenliği ile ilgili konularda görüşlerinin alınması, teklif getirme hakkının tanınması ve bu konulardaki
görüşmelerde yer alma ve katılımlarının sağlanması.
b) Yeni teknolojilerin uygulanması, seçilecek iş ekipmanı, çalışma ortamı ve şartlarının çalışanların sağlık ve güvenliğine etkisi konularında görüşlerinin alınması.
(2) İşveren, destek elemanları ile çalışan temsilcilerinin aşağıdaki
konularda önceden görüşlerinin alınmasını sağlar:
a) İşyerinden görevlendirilecek veya işyeri dışından hizmet alı-
nacak işyeri hekimi, iş güvenliği uzmanı ve diğer personel
ile ilk yardım, yangınla mücadele ve tahliye işleri için kişilerin görevlendirilmesi.
6331 SAYILI İŞ SAĞLIĞI VE GÜVENLİĞİ KANUNU
ÇALIŞMA VE SOSYAL GÜVENLİK BAKANLIĞI 57b) Risk değerlendirmesi yapılarak, alınması gereken koruyucu ve önleyici tedbirlerin ve kullanılması gereken koruyucu
donanım ve ekipmanın belirlenmesi.
c) Sağlık ve güvenlik risklerinin önlenmesi ve koruyucu hizmetlerin yürütülmesi.
ç) Çalışanların bilgilendirilmesi.
d) Çalışanlara verilecek eğitimin planlanması.
(3) Çalışanların veya çalışan temsilcilerinin, işyerinde iş sağlığı ve
güvenliği için alınan önlemlerin yetersiz olduğu durumlarda
veya teftiş sırasında, yetkili makama başvurmalarından dolayı
hakları kısıtlanamaz.
Çalışanların yükümlülükleri
MADDE 19
(1) Çalışanlar, iş sağlığı ve güvenliği ile ilgili aldıkları eğitim ve işverenin bu konudaki talimatları doğrultusunda, kendilerinin ve
hareketlerinden veya yaptıkları işten etkilenen diğer çalışanların sağlık ve güvenliklerini tehlikeye düşürmemekle yükümlüdür.
(2) Çalışanların, işveren tarafından verilen eğitim ve talimatlar
doğrultusunda yükümlülükleri şunlardır:
a) İşyerindeki makine, cihaz, araç, gereç, tehlikeli madde, ta-
şıma ekipmanı ve diğer üretim araçlarını kurallara uygun
şekilde kullanmak, bunların güvenlik donanımlarını doğru
olarak kullanmak, keyfi olarak çıkarmamak ve değiştirmemek.
b) Kendilerine sağlanan kişisel koruyucu donanımı doğru kullanmak ve korumak.
c) İşyerindeki makine, cihaz, araç, gereç, tesis ve binalarda
58sağlık ve güvenlik yönünden ciddi ve yakın bir tehlike ile
karşılaştıklarında ve koruma tedbirlerinde bir eksiklik gördüklerinde, işverene veya çalışan temsilcisine derhal haber
vermek.
ç) Teftişe yetkili makam tarafından işyerinde tespit edilen
noksanlık ve mevzuata aykırılıkların giderilmesi konusunda, işveren ve çalışan temsilcisi ile iş birliği yapmak.
d) Kendi görev alanında, iş sağlığı ve güvenliğinin sağlanması
için işveren ve çalışan temsilcisi ile iş birliği yapmak.
Çalışan temsilcisi
MADDE 20
(1) İşveren; işyerinin değişik bölümlerindeki riskler ve çalışan sayı-
larını göz önünde bulundurarak dengeli dağılıma özen göstermek kaydıyla, çalışanlar arasında yapılacak seçim veya seçimle
belirlenemediği durumda atama yoluyla, aşağıda belirtilen sayılarda çalışan temsilcisini görevlendirir:
a) İki ile elli arasında çalışanı bulunan işyerlerinde bir.
b) Ellibir ile yüz arasında çalışanı bulunan işyerlerinde iki.
c) Yüzbir ile beşyüz arasında çalışanı bulunan işyerlerinde üç.
ç) Beşyüzbir ile bin arasında çalışanı bulunan işyerlerinde
dört.
d) Binbir ile ikibin arasında çalışanı bulunan işyerlerinde beş.
e) İkibinbir ve üzeri çalışanı bulunan işyerlerinde altı.
(2) Birden fazla çalışan temsilcisinin bulunması durumunda baş
temsilci, çalışan temsilcileri arasında yapılacak seçimle belirlenir.
(3) Çalışan temsilcileri, tehlike kaynağının yok edilmesi veya tehlikeden kaynaklanan riskin azaltılması için, işverene öneride
6331 SAYILI İŞ SAĞLIĞI VE GÜVENLİĞİ KANUNU
ÇALIŞMA VE SOSYAL GÜVENLİK BAKANLIĞI 59bulunma ve işverenden gerekli tedbirlerin alınmasını isteme
hakkına sahiptir.
(4) Görevlerini yürütmeleri nedeniyle, çalışan temsilcileri ve destek elemanlarının hakları kısıtlanamaz ve görevlerini yerine getirebilmeleri için işveren tarafından gerekli imkânlar sağlanır.
(5) İşyerinde yetkili sendika bulunması hâlinde, işyeri sendika
temsilcileri çalışan temsilcisi olarak da görev yapar.
ÜÇÜNCÜ BÖLÜM
Konsey, Kurul ve Koordinasyon
Ulusal İş Sağlığı ve Güvenliği Konseyi
MADDE 21
(1) Ülke genelinde iş sağlığı ve güvenliği ile ilgili politika ve stratejilerin belirlenmesi için tavsiyelerde bulunmak üzere Konsey
kurulmuştur.
(2) Konsey, Bakanlık Müsteşarının başkanlığında aşağıda belirtilen
üyelerden oluşur:
a) Bakanlık İş Sağlığı ve Güvenliği Genel Müdürü, Çalışma
Genel Müdürü, İş Teftiş Kurulu Başkanı ve Sosyal Güvenlik
Kurumu Başkanlığından bir genel müdür.
b) Bilim, Sanayi ve Teknoloji, Çevre ve Şehircilik, Enerji ve Tabii
Kaynaklar, Gıda, Tarım ve Hayvancılık, Kalkınma, Millî Eğitim ile Sağlık bakanlıklarından ilgili birer genel müdür.
c) Yükseköğretim Kurulu Başkanlığından bir yürütme kurulu
üyesi, Devlet Personel Başkanlığından bir başkan yardımcı-
sı.
ç) İşveren, işçi ve kamu görevlileri sendikaları üst kuruluşla-
60rının en fazla üyeye sahip ilk üçünden, Türkiye Odalar ve
Borsalar Birliğinden, Türkiye Esnaf ve Sanatkârları Konfederasyonundan, Türk Tabipleri Birliğinden, Türk Mühendis ve
Mimar Odaları Birliğinden ve Türkiye Ziraat Odaları Birliğinden konuyla ilgili veya görevli birer yönetim kurulu üyesi.
d) İhtiyaç duyulması hâlinde İş Sağlığı ve Güvenliği Genel Mü-
dürünün teklifi ve Konseyin kararı ile belirlenen, iş sağlığı
ve güvenliği konusunda faaliyet gösteren kurum veya kuruluşlardan en fazla iki temsilci.
(3) İkinci fıkranın (d) bendi kapsamında belirlenen Konsey üyeleri,
iki yıl için seçilir ve üst üste iki olağan toplantıya katılmaz ise
ilgili kurum veya kuruluşun üyeliği sona erer.
(4) Konseyin sekretaryası, İş Sağlığı ve Güvenliği Genel Müdürlü-
ğünce yürütülür.
(5) Konsey, toplantıya katılanların salt çoğunluğu ile karar verir.
Oyların eşitliği hâlinde başkanın oyu kararı belirler. Çekimser
oy kullanılamaz.
(6) Konsey yılda iki defa olağan toplanır. Başkanın veya üyelerin
üçte birinin teklifi ile olağanüstü olarak da toplanabilir.
(7) Konseyin çalışma usul ve esasları Bakanlık tarafından belirlenir.
İş sağlığı ve güvenliği kurulu
MADDE 22
(1) Elli ve daha fazla çalışanın bulunduğu ve altı aydan fazla süren
sürekli işlerin yapıldığı işyerlerinde işveren, iş sağlığı ve güvenliği ile ilgili çalışmalarda bulunmak üzere kurul oluşturur. İşve-
6331 SAYILI İŞ SAĞLIĞI VE GÜVENLİĞİ KANUNU
ÇALIŞMA VE SOSYAL GÜVENLİK BAKANLIĞI 61ren, iş sağlığı ve güvenliği mevzuatına uygun kurul kararlarını
uygular.
(2) Altı aydan fazla süren asıl işveren-alt işveren ilişkisinin bulunduğu hallerde;
a) Asıl işveren ve alt işveren tarafından ayrı ayrı kurul oluşturulmuş ise, faaliyetlerin yürütülmesi ve kararların uygulanması konusunda iş birliği ve koordinasyon asıl işverence
sağlanır.
b) Asıl işveren tarafından kurul oluşturulmuş ise, kurul oluş-
turması gerekmeyen alt işveren, koordinasyonu sağlamak
üzere vekâleten yetkili bir temsilci atar.
c) İşyerinde kurul oluşturması gerekmeyen asıl işveren, alt
işverenin oluşturduğu kurula iş birliği ve koordinasyonu
sağlamak üzere vekâleten yetkili bir temsilci atar.
ç) Kurul oluşturması gerekmeyen asıl işveren ve alt işverenin
toplam çalışan sayısı elliden fazla ise, koordinasyonu asıl
işverence yapılmak kaydıyla, asıl işveren ve alt işveren tarafından birlikte bir kurul oluşturulur.
(3) Aynı çalışma alanında birden fazla işverenin bulunması ve bu
işverenlerce birden fazla kurulun oluşturulması hâlinde işverenler, birbirlerinin çalışmalarını etkileyebilecek kurul kararları
hakkında diğer işverenleri bilgilendirir.
İş sağlığı ve güvenliğinin koordinasyonu
MADDE 23
(1) Aynı çalışma alanını birden fazla işverenin paylaşması durumunda işverenler; iş hijyeni ile iş sağlığı ve güvenliği önlemlerinin uygulanmasında iş birliği yapar, yapılan işin yapısı göz
önüne alınarak mesleki risklerin önlenmesi ve bu risklerden
62korunulması çalışmalarını koordinasyon içinde yapar, birbirlerini ve çalışan temsilcilerini bu riskler konusunda bilgilendirir.
(2) Birden fazla işyerinin bulunduğu iş merkezleri, iş hanları, sanayi bölgeleri veya siteleri gibi yerlerde, iş sağlığı ve güvenliği
konusundaki koordinasyon yönetim tarafından sağlanır. Yönetim, işyerlerinde iş sağlığı ve güvenliği yönünden diğer işyerlerini etkileyecek tehlikeler hususunda gerekli tedbirleri almaları
için işverenleri uyarır. Bu uyarılara uymayan işverenleri Bakanlığa bildirir.
DÖRDÜNCÜ BÖLÜM
Teftiş ve İdari Yaptırımlar
Teftiş, inceleme, araştırma, müfettişin yetki, yükümlülük ve
sorumluluğu
MADDE 24
(1) Bu Kanun hükümlerinin uygulanmasının izlenmesi ve teftişi, iş
sağlığı ve güvenliği yönünden teftiş yapmaya yetkili Bakanlık
iş müfettişlerince yapılır. Bu Kanun kapsamında yapılacak teftiş ve incelemelerde, 4857 sayılı Kanunun 92, 93, 96, 97 ve 107
nci maddeleri uygulanır.
(2) Bakanlık, işyerlerinde iş sağlığı ve güvenliği konularında ölçüm,
inceleme ve araştırma yapmaya, bu amaçla numune almaya
ve eğitim kurumları ile ortak sağlık ve güvenlik birimlerinde
kontrol ve denetim yapmaya yetkilidir. Bu konularda yetkilendirilenler mümkün olduğu kadar işi aksatmamak, işverenin ve
işyerinin meslek sırları ile gördükleri ve öğrendikleri hususları tamamen gizli tutmakla yükümlüdür. Kontrol ve denetimin
usul ve esasları Bakanlıkça düzenlenir.
6331 SAYILI İŞ SAĞLIĞI VE GÜVENLİĞİ KANUNU
ÇALIŞMA VE SOSYAL GÜVENLİK BAKANLIĞI 63(3) Askeri işyerleriyle yurt güvenliği için gerekli maddeler üretilen
işyerlerinin denetim ve teftişi konusu ve sonuçlarına ait işlemler, Millî Savunma Bakanlığı ve Bakanlıkça birlikte hazırlanacak
yönetmeliğe göre yürütülür.
İşin durdurulması
MADDE 25
(1) İşyerindeki bina ve eklentilerde, çalışma yöntem ve şekillerinde veya iş ekipmanlarında çalışanlar için hayati tehlike oluşturan bir husus tespit edildiğinde; bu tehlike giderilinceye kadar,
hayati tehlikenin niteliği ve bu tehlikeden doğabilecek riskin
etkileyebileceği alan ile çalışanlar dikkate alınarak, işyerinin bir
bölümünde veya tamamında iş durdurulur. Ayrıca çok tehlikeli
sınıfta yer alan maden, metal ve yapı işleri ile tehlikeli kimyasallarla çalışılan işlerin yapıldığı veya büyük endüstriyel kazaların olabileceği işyerlerinde, risk değerlendirmesi yapılmamış
olması durumunda iş durdurulur.
(2) İş sağlığı ve güvenliği bakımından teftişe yetkili üç iş müfettişinden oluşan heyet, iş sağlığı ve güvenliği bakımından teftişe yetkili iş müfettişinin tespiti üzerine gerekli incelemeleri
yaparak, tespit tarihinden itibaren iki gün içerisinde işin durdurulmasına karar verebilir. Ancak tespit edilen hususun acil
müdahaleyi gerektirmesi hâlinde; tespiti yapan iş müfettişi,
heyet tarafından karar alınıncaya kadar geçerli olmak kaydıyla
işi durdurur.
(3) İşin durdurulması kararı, ilgili mülki idare amirine ve işyeri dosyasının bulunduğu Çalışma ve İş Kurumu il müdürlüğüne bir
gün içinde gönderilir. İşin durdurulması kararı, mülki idare amiri tarafından yirmidört saat içinde yerine getirilir. Ancak, tespit
64edilen hususun acil müdahaleyi gerektirmesi nedeniyle verilen işin durdurulması kararı, mülki idare amiri tarafından aynı
gün yerine getirilir.
(4) İşveren, yerine getirildiği tarihten itibaren altı iş günü içinde,
yetkili iş mahkemesinde işin durdurulması kararına itiraz edebilir. İtiraz, işin durdurulması kararının uygulanmasını etkilemez. Mahkeme itirazı öncelikle görüşür ve altı iş günü içinde
karara bağlar. Mahkeme kararı kesindir.
(5) İşverenin işin durdurulmasını gerektiren hususların giderildiğini Bakanlığa yazılı olarak bildirmesi hâlinde, en geç yedi gün
içinde işyerinde inceleme yapılarak işverenin talebi sonuçlandırılır.
(6) İşveren, işin durdurulması sebebiyle işsiz kalan çalışanlara ücretlerini ödemekle veya ücretlerinde bir düşüklük olmamak
üzere meslek veya durumlarına göre başka bir iş vermekle yü-
kümlüdür.
İdari para cezaları ve uygulanması
MADDE 26
(1) Bu Kanunun;
a) 4 üncü maddesinin birinci fıkrasının (a) ve (b) bentlerinde
belirtilen yükümlülükleri yerine getirmeyen işverene her
bir yükümlülük için ayrı ayrı ikibin Türk Lirası,
b) 6 ncı maddesinin birinci fıkrası gereğince belirlenen nitelikte iş güvenliği uzmanı veya işyeri hekimi görevlendirmeyen işverene görevlendirmediği her bir kişi için beşbin Türk
Lirası, aykırılığın devam ettiği her ay için aynı miktar, diğer
sağlık personeli görevlendirmeyen işverene ikibinbeşyüz
6331 SAYILI İŞ SAĞLIĞI VE GÜVENLİĞİ KANUNU
ÇALIŞMA VE SOSYAL GÜVENLİK BAKANLIĞI 65Türk Lirası, aykırılığın devam ettiği her ay için aynı miktar,
aynı fıkranın (b), (c) ve (d) bentlerinde belirtilen yükümlü-
lükleri yerine getirmeyen işverene her bir ihlal için ayrı ayrı
binbeşyüz Türk Lirası, (ç) bendine aykırı hareket eden iş-
verene yerine getirilmeyen her bir tedbir için ayrı ayrı bin
Türk Lirası,
c) 8 inci maddesinin birinci ve altıncı fıkralarına aykırı hareket
eden işverene her bir ihlal için ayrı ayrı binbeşyüz Türk Lirası,
ç) 10 uncu maddesinin birinci fıkrasına göre risk değerlendirmesi yapmayan veya yaptırmayan işverene üçbin Türk Lirası, aykırılığın devam ettiği her ay için dörtbinbeşyüz Türk
Lirası, dördüncü fıkrasında belirtilen yükümlülükleri yerine
getirmeyen işverene binbeşyüz Türk Lirası,
d) 11 ve 12 nci maddeleri hükümlerine aykırı hareket eden iş-
verene, uyulmayan her bir yükümlülük için bin Türk Lirası,
aykırılığın devam ettiği her ay için aynı miktar,
e) 14 üncü maddesinin birinci fıkrasında belirtilen yükümlü-
lükleri yerine getirmeyen işverene her bir yükümlülük için
ayrı ayrı binbeşyüz Türk Lirası, ikinci fıkrasında belirtilen
yükümlülükleri yerine getirmeyen işverene ikibin Türk Lirası, dördüncü fıkrasında belirtilen yükümlülükleri yerine
getirmeyen sağlık hizmeti sunucuları veya yetkilendirilen
sağlık hizmeti sunucularına ikibin Türk Lirası,
f) 15 inci maddesinin birinci ve ikinci fıkralarında belirtilen
yükümlülükleri yerine getirmeyen işverene, sağlık gözetimine tabi tutulmayan veya sağlık raporu alınmayan her
çalışan için bin Türk Lirası,
g) 16 ncı maddesinde belirtilen yükümlülükleri yerine getirmeyen işverene, bilgilendirilmeyen her bir çalışan için bin
Türk Lirası,
66ğ) 17 nci maddesinin bir ila yedinci fıkralarında belirtilen yü-
kümlülükleri yerine getirmeyen işverene her bir çalışan
için bin Türk Lirası,
h) 18 inci maddesinde belirtilen yükümlülükleri yerine getirmeyen işverene, her bir aykırılık için ayrı ayrı bin Türk Lirası,
ı) 20 nci maddesinin birinci ve dördüncü fıkralarında belirtilen yükümlülükleri yerine getirmeyen işverene bin Türk
Lirası, üçüncü fıkrasında belirtilen yükümlülükleri yerine
getirmeyen işverene binbeşyüz Türk Lirası,
i) 22 nci maddesinde belirtilen yükümlülükleri yerine getirmeyen işverene her bir aykırılık için ayrı ayrı ikibin Türk Lirası,
j) 23 üncü maddesinin ikinci fıkrasında belirtilen bildirim yü-
kümlülüklerini yerine getirmeyen yönetimlere beşbin Türk
Lirası,
k) 24 üncü maddesinin ikinci fıkrasında belirtilen iş sağlığı ve
güvenliği ile ilgili konularda ölçüm, inceleme ve araştırma
yapılmasına, numune alınmasına veya eğitim kurumları ile
ortak sağlık ve güvenlik birimlerinin kontrol ve denetiminin yapılmasına engel olan işverene beşbin Türk Lirası,
l) 25 inci maddesinde belirtilen yükümlülüklere göre işyerinin bir bölümünde veya tamamında verilen durdurma
kararına uymayarak durdurulan işi yönetmelikte belirtilen
şartları yerine getirmeden devam ettiren işverene fiil baş-
ka bir suç oluştursa dahi onbin Türk Lirası, altıncı fıkrasında
belirtilen yükümlülükleri yerine getirmeyen işverene ihlale
uğrayan her bir çalışan için bin Türk Lirası, aykırılığın devam ettiği her ay için aynı miktar,
m) 29 uncu maddesinde belirtilen; büyük kaza önleme politika belgesi hazırlamayan işverene ellibin Türk Lirası, gü-
venlik raporunu hazırlayıp Bakanlığın değerlendirmesine
6331 SAYILI İŞ SAĞLIĞI VE GÜVENLİĞİ KANUNU
ÇALIŞMA VE SOSYAL GÜVENLİK BAKANLIĞI 67sunmadan işyerini faaliyete geçiren, işletilmesine Bakanlık-
ça izin verilmeyen işyerini açan veya durdurulan işyerinde
faaliyete devam eden işverene seksenbin Türk Lirası,
n) 30 uncu maddesinde öngörülen yönetmeliklerde belirtilen yükümlülükleri yerine getirmeyen işverene, uyulmayan her hüküm için tespit edildiği tarihten itibaren aylık
olarak bin Türk Lirası,
idari para cezası verilir.
(2) Bu Kanunda belirtilen idari para cezaları gerekçesi belirtilmek
suretiyle Çalışma ve İş Kurumu il müdürünce verilir. Verilen
idari para cezaları tebliğinden itibaren otuz gün içinde ödenir.
İdari para cezaları tüzel kişiliği bulunmayan kamu kurum ve
kuruluşları adına da düzenlenebilir.
Hüküm bulunmayan haller ve muafiyet
MADDE 27
(1) Çalışanların tabi oldukları kanun hükümleri saklı kalmak kaydıyla, bu Kanunda hüküm bulunmayan hallerde 4857 sayılı Kanunun bu Kanuna aykırı olmayan hükümleri uygulanır.
(2) Bu Kanuna göre düzenlenen kağıtlar damga vergisinden, iş-
lemler harçtan müstesnadır.
(3) Bakanlık, bu Kanuna göre yapılacak iş ve işlemlere ait her türlü
belge veya bilgiyi, elektronik ve benzeri ortamlar üzerinden isteyebilir, arşivleyebilir, bu ortamlar üzerinden onay, yetki, bilgi
ve belge verebilir.
68BEŞİNCİ BÖLÜM
Çeşitli ve Geçici Hükümler
Bağımlılık yapan maddeleri kullanma yasağı
MADDE 28
(1) İşyerine, sarhoş veya uyuşturucu madde almış olarak gelmek
ve işyerinde alkollü içki veya uyuşturucu madde kullanmak yasaktır.
(2) İşveren; işyeri eklentilerinden sayılan kısımlarda, ne gibi hallerde, hangi zamanda ve hangi şartlarla alkollü içki içilebileceğini
belirleme yetkisine sahiptir.
(3) Aşağıdaki çalışanlar için alkollü içki kullanma yasağı uygulanmaz:
a) Alkollü içki yapılan işyerlerinde çalışan ve işin gereği olarak
üretileni denetlemekle görevlendirilenler.
b) Kapalı kaplarda veya açık olarak alkollü içki satılan veya içilen
işyerlerinde işin gereği alkollü içki içmek zorunda olanlar.
c) İşinin niteliği gereği müşterilerle birlikte alkollü içki içmek
zorunda olanlar.
Güvenlik raporu veya büyük kaza önleme politika belgesi
MADDE 29
(1) İşletmeye başlanmadan önce, büyük endüstriyel kaza oluşabilecek işyerleri için, işyerlerinin büyüklüğüne göre büyük kaza
önleme politika belgesi veya güvenlik raporu işveren tarafından hazırlanır.
6331 SAYILI İŞ SAĞLIĞI VE GÜVENLİĞİ KANUNU
ÇALIŞMA VE SOSYAL GÜVENLİK BAKANLIĞI 69(2) Güvenlik raporu hazırlama yükümlülüğü bulunan işveren, hazırladıkları güvenlik raporlarının içerik ve yeterlilikleri Bakanlık-
ça incelenmesini müteakip işyerlerini işletmeye açabilir.
İş sağlığı ve güvenliği ile ilgili çeşitli yönetmelikler
MADDE 30
(1) Aşağıdaki konular ile bunlara ilişkin usul ve esaslar Bakanlıkça
çıkarılacak yönetmeliklerle düzenlenir:
a) İlgili bakanlıkların görüşü alınarak, iş sağlığı ve güvenliğinin sağlanması, sürdürülmesi ve mevcut durumun iyileştirilmesi amacıyla; işyeri bina ve eklentileri, iş ekipmanı, işin
her safhasında kullanılan ve ortaya çıkan maddeler, çalış-
ma ortam ve şartları, özel risk taşıyan iş ekipmanı ve işler
ile işyerleri, özel politika gerektiren grupların çalıştırılması, işin özelliğine göre gece çalışmaları ve postalar hâlinde
çalışmalar, sağlık kuralları bakımından daha az çalışılması
gereken işler, gebe ve emziren kadınların çalışma şartları, emzirme odaları ve çocuk bakım yurtlarının kurulması
veya dışarıdan hizmet alınması ve benzeri özel düzenleme
gerektirebilecek konular ve bunlara bağlı bildirim ve izinler
ile bu Kanunun uygulanmasına yönelik diğer hususlar.
b) İş sağlığı ve güvenliği hizmetleri ile ilgili olarak;
1) Çalışan sayısı ve tehlike sınıfı göz önünde bulundurularak hangi işyerlerinde işyeri sağlık ve güvenlik biriminin
kurulacağı, bu birimlerin fiziki şartları ile birimlerde bulundurulacak donanım.
2) İşyeri sağlık ve güvenlik birimi ile ortak sağlık ve güvenlik biriminde görev alacak işyeri hekimi, iş güvenliği uzmanı ve diğer sağlık personelinin nitelikleri, işe alınmaları, görevlendirilmeleri, görev, yetki ve sorumlulukları,
görevlerini nasıl yürütecekleri, işyerinde çalışan sayısı
70ve işyerinin yer aldığı tehlike sınıfı göz önünde bulundurularak asgari çalışma süreleri, işyerlerindeki tehlikeli
hususları nasıl bildirecekleri, sahip oldukları belgelere
göre hangi işyerlerinde görev alabilecekleri.
3) İş sağlığı ve güvenliği hizmeti sunacak kişi, kurum ve
kuruluşların; görev, yetki ve yükümlülükleri, belgelendirilmeleri ve yetkilendirilmeleri ile sunulacak hizmetler
kapsamında yer alan sağlık gözetimi ve sağlık raporları,
kuruluşların fiziki şartları ile kuruluşlarda bulundurulacak personel ve donanım.
4) İş sağlığı ve güvenliği hizmeti sunan kişi, kurum ve kuruluşlardan işyeri tehlike sınıfı ve çalışan sayısına göre;
hangi şartlarda hizmet alınacağı, görevlendirilecek
veya istihdam edilecek kişilerin sayısı, işyerinde verilecek hizmet süresi ve belirlenen görevleri hangi hallerde işverenin kendisinin üstlenebileceği.
5) İşyeri hekimi, iş güvenliği uzmanı ve diğer sağlık personelinin eğitimleri ve belgelendirilmeleri, unvanlarına
göre kimlerin hangi sınıf belge alabilecekleri, işyeri hekimi, iş güvenliği uzmanı ve diğer sağlık personeli eğitimi verecek kurumların belgelendirilmeleri, yetkilendirilmeleri ile eğitim programlarının ve bu programlarda
görev alacak eğiticilerin niteliklerinin belirlenmesi ve
belgelendirilmeleri, eğitimlerin sonunda yapılacak sı-
navlar ve düzenlenecek belgeler.
c) Risk değerlendirmesi ile ilgili olarak; risk değerlendirmesinin hangi işyerlerinde ne şekilde yapılacağı, değerlendirme yapacak kişi ve kuruluşların niteliklerinin belirlenmesi,
gerekli izinlerin verilmesi ve izinlerin iptal edilmesi.
ç) Sağlık Bakanlığının görüşü alınarak, işverenlerin işyerlerinde bu Kanun kapsamında yapmakla yükümlü oldukları kişi-
6331 SAYILI İŞ SAĞLIĞI VE GÜVENLİĞİ KANUNU
ÇALIŞMA VE SOSYAL GÜVENLİK BAKANLIĞI 71sel maruziyete ve çalışma ortamına yönelik gerekli kontrol,
inceleme ve araştırmalar ile fiziksel, kimyasal ve biyolojik
etmenlerle ilgili ölçüm ve laboratuvar analizlerinin usul ve
esasları ile bu ölçüm ve analizleri yapacak kişi ve kuruluşların niteliklerinin belirlenmesi, gerekli yetkilerin verilmesi ve
verilen yetkilerin iptali ile yetkilendirme ve belgelendirme
bedelleri.
d) Yapılan işin niteliği, çalışan sayısı, işyerinin büyüklüğü, kullanılan, depolanan ve üretilen maddeler, iş ekipmanı ve iş-
yerinin konumu gibi hususlar dikkate alınarak acil durum
planlarının hazırlanması, önleme, koruma, tahliye, ilk yardım ve benzeri konular ile bu konularda görevlendirilecek
kişiler.
e) Çalışanlara ve temsilcilerine verilecek eğitimler, bu eğitimlerin belgelendirilmesi, iş sağlığı ve güvenliği eğitimi verecek kişi ve kuruluşlarda aranacak nitelikler ile mesleki eğitim alma zorunluluğu bulunan işler.
f) Kurulun oluşumu, görev ve yetkileri, çalışma usul ve esasları, birden çok kurul bulunması hâlinde bu kurullar arasındaki koordinasyon ve iş birliği.
g) İçişleri Bakanlığı ile müştereken, işyerlerinde işin durdurulması, hangi işlerde risk değerlendirmesi yapılmamış olması
durumunda işin durdurulacağı, durdurma sebeplerini gidermek için mühürlerin geçici olarak kaldırılması, yeniden
çalışmaya izin verilme şartları, acil hallerde işin durdurulmasına karar verilinceye kadar geçecek sürede alınacak
tedbirlerin uygulanması.
ğ) Çevre ve Şehircilik Bakanlığı ile müştereken, büyük endüstriyel kazaların önlenmesi ve etkilerinin azaltılması için alı-
nacak tedbirler, büyük endüstriyel kaza oluşabilecek işyerlerinin belirlenmesi ve sınıflandırılması, büyük kaza önleme
72politika belgesi veya güvenlik raporunun hazırlanması ve
uygulanması, güvenlik raporunun olmaması, incelenmek
üzere Bakanlığa gönderilmemesi veya Bakanlıkça yetersiz
bulunması durumunda işin durdurulması ve işin devamına
izin verilmesi.
(2) Birinci fıkranın (b) bendine göre işyeri hekimi ve diğer sağlık
personeline dair çıkarılan yönetmelikte yer alan işyeri hekimi
ve diğer sağlık personelinin eğitim programları, çalışma süreleri, görev ve yetkilerine ilişkin hususlarda Sağlık Bakanlığının
uygun görüşü alınır.
Belgelendirme, ihtar ve iptaller
MADDE 31
(1) İş sağlığı ve güvenliği hizmeti sunan, ölçüm ve analizleri yapan
kişi, kurum, kuruluşlar ve eğitim kurumları ile ilgili olarak yetkilendirme ve belgelendirme bedelleri, bu kişi ve kurumlara
getirilen kuralların ihlali hâlinde hafif, orta ve ağır ihtar olarak
kayda alınması ile yetki belgelerinin geçerliliğinin doğrudan
veya ihtar puanları esas alınarak askıya alınması ve iptaline dair
usul ve esaslar Bakanlıkça belirlenir.
Değiştirilen hükümler
MADDE 32
22/5/2003 tarihli ve 4857 sayılı İş Kanununun;
a) 7 nci maddesinin birinci fıkrasının son cümlesi aşağıdaki
şekilde değiştirilmiştir. “Geçici iş ilişkisi kurulan işveren işçiye talimat verme hakkına sahiptir.”
b) 25 inci maddesinin birinci fıkrasının (II) numaralı bendinin
(d) alt bendinde yer alan “veya 84 üncü maddeye aykırı
hareket etmesi” ibaresi “, işyerine sarhoş yahut uyuşturucu
6331 SAYILI İŞ SAĞLIĞI VE GÜVENLİĞİ KANUNU
ÇALIŞMA VE SOSYAL GÜVENLİK BAKANLIĞI 73madde almış olarak gelmesi ya da işyerinde bu maddeleri
kullanması” şeklinde değiştirilmiştir.
c) 71 inci maddesinin üçüncü fıkrasında geçen “hafif işler”
ibaresinden sonra gelmek üzere “, onaltı yaşını doldurmuş
fakat onsekiz yaşını bitirmemiş genç işçilerin hangi çeşit iş-
lerde çalıştırılabilecekleri” ibaresi eklenmiştir.
MADDE 33
13/12/1983 tarihli ve 190 sayılı Genel Kadro ve Usulü Hakkında Kanun Hükmünde Kararnamenin eki (I) sayılı cetvelin Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığına ait bölümünde yer alan “Baş İş Müfettişi”
unvanlı kadrolar “İş Başmüfettişi” olarak değiştirilmiştir.
MADDE 34
Ekli (I), (II) ve (III) sayılı listelerde yer alan kadrolar ihdas edilerek
190 sayılı Kanun Hükmünde Kararnamenin eki (I) sayılı cetvelin Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığına ait bölümüne eklenmiş, ekli
(IV) sayılı listede yer alan kadrolar iptal edilerek 190 sayılı Kanun
Hükmünde Kararnamenin eki (I) sayılı cetvelin Çalışma ve Sosyal
Güvenlik Bakanlığına ait bölümünden çıkarılmıştır.
MADDE 35
14/7/1965 tarihli ve 657 sayılı Devlet Memurları Kanununa ekli (II)
sayılı cetvelin “4. Başbakanlık ve Bakanlıklarda” bölümünde yer
alan “İşçi Sağlığı ve İş Güvenliği Ens. Müd.” ibaresi “İş Sağlığı ve Gü-
venliği Enstitü Müdürü” olarak değiştirilmiştir.
MADDE 36
9/1/1985 tarihli ve 3146 sayılı Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlı-
ğının Teşkilat ve Görevleri Hakkında Kanuna aşağıdaki ek madde
eklenmiştir.
74“Yayın zorunluluğu
EK MADDE 2
Türkiye Radyo-Televizyon Kurumu ile ulusal, bölgesel ve yerel yayın yapan özel televizyon kuruluşları ve radyolar; ayda en az altmış dakika iş sağlığı ve güvenliği, çalışma hayatında kayıt dışılığın
önlenmesi, sosyal güvenlik, işçi ve işveren ilişkileri konularında
uyarıcı ve eğitici mahiyette yayınlar yapmak zorundadır. Bu yayınlar, asgari otuz dakikası 17:00-22:00 saatleri arasında olmak üzere,
08:00-22:00 saatleri arasında yapılır ve yayınların kopyaları her ay
düzenli olarak Radyo ve Televizyon Üst Kuruluna teslim edilir. Bu
saatler dışında yapılan yayınlar, aylık altmış dakikalık süreye dahil edilmez. Bu programlar, Bakanlık ve bağlı ve ilgili kuruluşları,
Radyo ve Televizyon Üst Kurulu ile ilgili diğer kamu kurum ve kuruluşları ile bilimsel kuruluşlar, kamu kurumu niteliğinde meslek
kuruluşları veya sivil toplum kuruluşları tarafından hazırlanır veya
hazırlatılır. Hazırlanan programların, Bakanlığın olumlu görüşü
alındıktan sonra Radyo ve Televizyon Üst Kurulu tarafından radyo
ve televizyonlarda yayınlanması sağlanır.
Bu madde kapsamında yapılan yayınlar için herhangi bir bedel
ödenmez. Bu yayınların ve sürelerinin denetimi Radyo ve Televizyon Üst Kurulunca yapılır.”
Yürürlükten kaldırılan hükümler
MADDE 37
4857 sayılı Kanunun aşağıdaki hükümleri yürürlükten kaldırılmış-
tır:
a) 2 nci maddesinin dördüncü fıkrası.
b) 63 üncü maddesinin dördüncü fıkrası.
c) 69 uncu maddesinin dördüncü, beşinci ve altıncı fıkraları.
ç) 77, 78, 79, 80, 81, 83, 84, 85, 86, 87, 88, 89, 95, 105 ve geçici 2
nci maddeler.
6331 SAYILI İŞ SAĞLIĞI VE GÜVENLİĞİ KANUNU
ÇALIŞMA VE SOSYAL GÜVENLİK BAKANLIĞI 754857 sayılı Kanunun 4 üncü maddesinin birinci fıkrasının (f) bendinde yer alan “İş sağlığı ve güvenliği hükümleri saklı kalmak üzere” ifadesi ile 98 inci maddesinin birinci fıkrasında yer alan “85 inci
madde kapsamındaki işyerlerinde ise çalıştırılan her işçi için bin
Yeni Türk Lirası,” ifadesi metinden çıkartılmıştır.
Atıflar
GEÇİCİ MADDE 1
(1) Diğer mevzuatta iş sağlığı ve güvenliği ile ilgili olarak 4857 sayılı Kanuna yapılan atıflar bu Kanuna yapılmış sayılır.
Mevcut yönetmelikler
GEÇİCİ MADDE 2
(1) 4857 sayılı Kanunun 77 nci, 78 inci, 79 uncu, 80 inci, 81 inci ve
88 inci maddelerine göre yürürlüğe konulan yönetmeliklerin
bu Kanuna aykırı olmayan hükümleri, bu Kanunda öngörülen
yönetmelikler yürürlüğe girinceye kadar uygulanmaya devam
olunur.
Sağlık raporları
GEÇİCİ MADDE 3
(1) Çalışanlar için, 4857 sayılı Kanun ve diğer mevzuat gereği daha
önce alınmış bulunan periyodik sağlık raporları süresi bitinceye kadar geçerlidir.
İş güvenliği uzmanı görevlendirme yükümlülüğü
GEÇİCİ MADDE 4
(1) Bu Kanunun 8 inci maddesinde belirtilen çok tehlikeli sınıfta
yer alan işyerlerinde (A) sınıfı belgeye sahip iş güvenliği uzmanı görevlendirme yükümlülüğü, bu işyerlerinde Kanunun yü-
rürlüğe girdiği tarihten itibaren dört yıl süreyle (B) sınıfı belge-
76ye sahip iş güvenliği uzmanı görevlendirilmesi; tehlikeli sınıfta
yer alan işyerlerinde ise (B) sınıfı belgeye sahip iş güvenliği uzmanı görevlendirme yükümlülüğü, bu işyerlerinde Kanunun
yürürlüğe girdiği tarihten itibaren üç yıl süreyle (C) sınıfı belgeye sahip iş güvenliği uzmanı görevlendirilmesi kaydıyla yerine
getirilmiş sayılır.
Mevcut sertifika ve belgeler ile ihtar puanları
GEÇİCİ MADDE 5
(1) Bu Kanunun yayımı tarihinden önce Bakanlıkça verilen işyeri
hekimliği, iş güvenliği uzmanlığı ve işyeri hemşiresi sertifikası
veya belgesi ile Türk Tabipleri Birliği tarafından verilen işyeri
hekimliği sertifikası sahiplerinden belgeleri geçersiz sayılanlar, mevcut belge veya sertifikalarını bu Kanunun yayımından
itibaren bir yıl içinde Bakanlıkça düzenlenecek belge ile de-
ğiştirmeleri şartıyla bu Kanunla verilen bütün hak ve yetkileri
kullanabilirler. Aynı tarihten önce eğitim kurumlarınca verilen
işyeri hekimliği ve iş güvenliği uzmanlığı eğitimlerini tamamlayanlardan eğitimleri geçersiz sayılanlar ilgili mevzuata göre
sınava girmeye hak kazanırlar. Hak sahipliğinin tespitinde Bakanlık kayıtları esas alınır.
(2) Bu Kanunun yayımı tarihinden önce haklarında kesinleşmiş
yargı kararı bulunmayan eğitim kurumu ve ortak sağlık ve gü-
venlik birimlerine uygulanan ihtar puanları, kayıtlarda yer alan
haliyle yeni yapılacak düzenlemeye aktarılır.
İşyeri hekimliği yapan kurum tabiplerine yapılan ücret ödemeleri
GEÇİCİ MADDE 6
(1) Kamu kurum ve kuruluşları ile mahalli idarelerde gerçekleştirilmiş olan işyeri hekimliği ücreti ödemeleri nedeniyle kamu
6331 SAYILI İŞ SAĞLIĞI VE GÜVENLİĞİ KANUNU
ÇALIŞMA VE SOSYAL GÜVENLİK BAKANLIĞI 77görevlileri hakkında idari veya mali yargılama ve takibat yapılamaz, başlatılanlar işlemden kaldırılır, bu ödemeler geriye
tahsil ve tazmin konusu edilemez.
GEÇİCİ MADDE 7
(1) Bu Kanunun yayımı tarihinde Baş İş Müfettişi kadrolarında bulunanlar, hiçbir işleme gerek kalmaksızın İş Başmüfettişi kadrolarına atanmış sayılır.
GEÇİCİ MADDE 8
(1) Bu Kanunun yayımlandığı tarihte İş Sağlığı ve Güvenliği Merkez Müdürlüğünde İşçi Sağlığı ve İş Güvenliği Enstitü Müdürü
ile İşçi Sağlığı ve İş Güvenliği Enstitü Müdür Yardımcısı unvanlı
kadrolarda bulunanların görevleri, bu Kanunun yayımlandığı
tarihte sona erer ve bunlar en geç bir ay içinde derece ve kademelerine uygun diğer kadrolara atanır. Bunlar, yeni bir kadroya atanıncaya kadar, eski kadrolarına ait aylık, ek gösterge
ve her türlü zam ve tazminatlar ile diğer mali haklarını almaya
devam eder. Söz konusu personelin atandıkları tarih itibarıyla eski kadrolarına ilişkin olarak en son ayda aldıkları aylık, ek
gösterge, her türlü zam ve tazminatları, ek ödeme ve benzeri
adlarla yapılan her türlü ödemelerin (ilgili mevzuatı uyarınca
fiili çalışmaya bağlı fazla mesai ücreti ve ek ders ücreti hariç)
toplam net tutarının (bu tutar sabit bir değer olarak esas alı-
nır); yeni atandıkları kadrolara ilişkin olarak yapılan aylık, ek
gösterge, her türlü zam ve tazminatları, ek ödeme ve benzeri
adlarla yapılan her türlü ödemelerin (ilgili mevzuatı uyarınca
fiili çalışmaya bağlı fazla mesai ücreti ve ek ders ücreti hariç)
toplam net tutarından fazla olması hâlinde aradaki fark tutarı,
herhangi bir vergi ve kesintiye tabi tutulmaksızın fark kapanıncaya kadar ayrıca tazminat olarak ödenir. Atandıkları kadro un-
78vanlarında isteğe bağlı olarak herhangi bir değişiklik olanlarla
kendi istekleriyle başka kurumlara atananlara fark tazminatı
ödenmesine son verilir.
(2) Bu Kanuna ekli listelerde ihdas edilen kadrolardan boş bulunan 20 İş Sağlığı ve Güvenliği Uzmanı, 100 İş Sağlığı ve Güvenliği Uzman Yardımcısı, 40 Memur, 40 Veri Hazırlama ve Kontrol
İşletmeni ve 10 Mühendis kadrosuna, 21/12/2011 tarihli ve 6260
sayılı 2012 yılı Merkezi Yönetim Bütçe Kanundaki sınırlamalara
tabi olmadan 2012 yılı içinde atama yapılabilir.
Yürürlük
MADDE 38
(1) Bu Kanunun;
a) 6, 7 ve 8 inci maddeleri;
1) Kamu kurumları ile 50’den az çalışanı olan ve az tehlikeli sınıfta yer alan işyerleri için yayımı tarihinden itibaren iki yıl sonra,
2) 50’den az çalışanı olan tehlikeli ve çok tehlikeli sınıfta
yer alan işyerleri için yayımı tarihinden itibaren bir yıl
sonra,
3) Diğer işyerleri için yayımı tarihinden itibaren altı ay
sonra,
b) 9, 31, 33, 34, 35, 36 ve 38 inci maddeleri ile geçici 4, geçici 5,
geçici 6, geçici 7 ve geçici 8 inci maddeleri yayımı tarihinde,
c) Diğer maddeleri yayımı tarihinden itibaren altı ay sonra,
yürürlüğe girer.
Yürütme
MADDE 39
(1) Bu Kanun hükümlerini Bakanlar Kurulu yürütür.